ارزیابی و مدلسازی توسعه فضایی-کالبدی با تاکید بر توسعه میان افزا: نمونه موردی کلانشهر تبریز

thesis
abstract

زمین، اساسی ترین عامل توسعه و نحوه استفاده از آن، از مهم ترین مباحث برنامه ریزی شهری است. افزایش جمعیت و توسعه و گسترش شهرنشینی، فشار فزاینده ای را بر زمین شهری و نتیجتا تخریب زمینهای پیرامون شهرها را موجب شده است. بطوریکه توسعه پراکنده شهری و تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهرها، از چالشهای اساسی در برنامه ریزی شهری در دهه های اخیر بوده است. سیاست توسعه میان افزایی از اشکال رشد هوشمند، توسعه پایدار و نوین در شهرسازی، توجه اساسی به این موضوع داشته و با رویکرد توسعه از درون سعی در حفظ آن اراضی پیرامونی شهرها و انتظام بخشی به بافتهای موجود دارد. نتایج بررسی تصاویر ماهواره ای 1368 تا 1384 در تبریز، نشانگر آن است که توسعه شهری در دوره 16 ساله باعث تخریب بیش از 1100 هکتار از فضای سبز و بیش از 3700 هکتار زمین زراعی شده است. نتایج حاصل از مدل هلدرن نیز در این دوره نشانگر آنست که 40 درصد رشد فیزیکی شهر مربوط به افزایش جمعیت شهر و 60 درصد آن مر بوط به رشد افقی و اسپرال شهر تبریز بوده است. همچنین نتایج حاصل از ارزیابی توسعه در تبریز، نمایانگر توسعه لجام گسیخته شهر به پیرامون در دهه های گذشته و عدم توجه به پتانسیلهای درونی شهری بوده است. بررسی پتانسیلهای توسعه میان افزا، شامل کاربریهای ناسازگار، اراضی خالی و رها شده، قطعات با تراکم ساختمانی پایین (یک طبقه) و بافتهای تخریبی شهر نشانگر وجود حدود 4974 هکتار از این بافتها جهت توسعه آتی می باشد. در این پژوهش، مدل تحول زمین، بمنظور بررسی توسعه شهری آتی تبریز، بر پایه شبکه های عصبی مصنوعی و سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد استفاده قرار گرفت که نتایج حاصل از مدل بر اساس ادامه روند توسعه گذشته، بیشترین توسعه شهر را در قسمتهای شمالغربی، شرق و جنوب شرق پیش بینی کرده است که این روند تخریب فضاهای سبز، اراضی کشاورزی پیرامون و تهدید محیط زیست شهری را به بار خواهد آورد. براین اساس و با ادامه روند کنونی، 8437 هکتار از فضاهای سبز و اراضی پیرامون شهر تبریز به زیر ساخت و ساز خواهد رفت. این در حالیست که با پیش بینی توسعه احتمالی توسعه شهر برپایه رویکرد توسعه میان افزا، فشار توسعه به پیرامون بطور چشمگیری کاهش می یابد. نتایج این نوع مدلسازی، نشانگر اختصاص بیشترین توسعه شهر در اراضی رها شده و بایر در بافت موجود، بافتهای فرسوده و کاربریهای نامناسب بوده است. بطوریکه در مقایسه با توسعه برپایه ادامه توسعه گذشته، 3279 هکتار از اراضی کشاورزی و 1367 هکتار از فضاهای سبز موجود در توسعه احتمالی حفظ می گردد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که با اعمال سیاست توسعه میان افزای شهری در توسعه آتی تبریز، نه تنها از تخریب اراضی زراعی و باغات پیرامون شهر کاسته خواهد شد، بلکه کاهش هزینه های اقتصادی همچون هزینه های آماده سازی اراضی شهری، هزینه توسعه زیرساختهای شهری به پیرامون را به دنبال خواهد داشت و انتظام فضایی شهری از طریق خروج کاربریهای ناسازگار و بهسازی و نوسازی بافتهای قدیمی و غیر رسمی شکل خواهد گرفت.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

توسعه میان افزا، به سوی راهبرد توسعه مطلوب شهری(نمونه موردی: محور تاریخی-فرهنگی کلانشهر تبریز)

هر چند واژه توسعه و مصادیق آن از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... تا حدودی شناخته شده است و همواره مد نظر مسئولان و مدیران و برنامه ریزان کشور بوده است، علی رغم کوشش های فراوان برای تعریف سطح توسعه مناسب و پایدار، آنچه در عمل دیده شده است نتایج معکوس و گاه مخرب برنامه های توسعه تجویز شده برای بخشهای مختلف بوده است. از آنجا که افزایش روز افزون جمعیت در شهرها و استقرار خدمات و تس...

ارزیابی اثرات فضایی–کالبدی کلانشهر تبریز بر شهرهای پیرامونی نمونه ی موردی: شهر سردرود

پژوهش حاضر تأثیرات کلان شهر تبریز را بر شهرهای پیرامونی مورد ارزیابی قرارمی دهد. محدوده ی موردمطالعه در این پژوهش شهر سردرود هست که افزایش جمعیت و افزایش صنایع در شهر سردرود منجر به ساخت وسازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد ساختار فضایی - کالبدی شهر و از بین رفتن زمینهای کشاورزی شده است که موجب مشکلات متعدد کالبدی - فضایی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در شهر سردرود شده است؛ و این امر از آسایش و ...

15 صفحه اول

ارزیابی زمین های بایر به منظور توسعه میان افزا با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری تلفیقی وArcGIS( نمونه موردی: شهراهواز)

توسعه میان افزا یکی از رویکردهای اصلی در مقابله با پدیده پراکنش و رشد افقی شهرها می باشد.یکی از اصلی ترین حوزه هایی که در توسعه میان افزای شهر به آن توجه می شود زمین های بایر و بلا استفاده در محدوده شهر می باشد.توجه به ظرفیت بالای زمین های بایر در شهر می تواند راه ما را در رسیدن به شهری پایدار هموار کند. بنابراین در این پژوهش، هدف، ارزیابی زمین های بایر جهت توسعه میان افزا براساس متغیرهای تاثیر...

full text

ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی محیط های شهری در برابر زلزله(نمونه موردی کلانشهر تبریز)

کشفباستان شناسینشان می دهدکهپیشینیانمابسیاریازخطرات و بلایای طبیعی و انسان ساختیکهامروزهوجوددارندراتجربه کردهاندواینخطراتدرگذشتهنیزوجودداشتهاند. مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامه‌ریزی و سپس ارائه راهکارهای مناسب می‌باشد. تبریز بر روی یک سامانهگسلی فعال در شمالغرب ایران واقع شده است که نشان از امکان وقوع مجدد زلزله در این شهر را دارد؛ همچنین مطالعة آماری  داده ها،...

full text

ارزیابی و تحلیل اکولوژیک توسعه فضایی کلانشهر تبریز

در سه دهه گذشته، توسعه کلانشهر تبریز به سوی پیرامون باعث تخریب اراضی زراعی و باغی و منابع زیست محیطی آن گردیده و مشکلاتی همچون به هم خوردن تعادل اکولوژیکی، افزایش هزینه های خدمات رسانی، ساخت و ساز روی اراضی نامناسب، تشدید آلودگی هوا، عدم توجه به بافتهای موجود جهت بهسازی و نوسازی و ... شده که ادامه توسعه با روند ذکر شده باعث تشدید مسائل زیست محیطی خواهد شد. با در نظر گرفتن جنبه های کالبدی، کیف...

15 صفحه اول

ارزیابی توسعه کالبدی-فضایی شهر میاندواب

با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرها و گستردگی افقی بیش اندازۀ آنها پدیدۀ جدیدی تحت عنوان گستردگی شهری یا اسپرال در جامعه علمی مطرح شد. به عبارتی گستردگی شهری گستردگی میزان شهرنشینی یا مصرف زمین است که در حال حاضر تبدیل به یک موضوع جهانی به ویژه در شهرهای جهان سوم شده است. بررسی و مطالعه در مورد میزان گستردگی شهری و دلایل مهم دخیل در گسترش فیزیکی افقی در شهرها یکی از بحث‌های مهم در تحقیقات در مج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023